Báo cáo đặc biệt của The Economist về DN châu Á: Cách tân doanh nghiệp nhà nước ở châu Á

Doanh nghiệp quốc gia và "bẫy khủng long" Báo cáo đặc biệt của Economist về doanh nghiệp châu Á: Châu Á trỗi dậy (P2) Châu Á trỗi dậy Báo cáo đặc biệt tháng 5 của tập san kinh tế The Economist là câu chuyện xoay quanh chủ đề các doanh nghiệp châu Á. Chúng tôi xin lược dịch ít này, mong muốn đem đến cho bạn đọc cái nhìn tổng quan về sự hình thành, phát triển cũng như những ưu, nhược điểm của các doanh nghiệp châu Á. Phần này nói về cách tân doanh nghiệp nhà nước ở châu Á. Dịch vụ báo cáo tài chính Trong khi các công ty đang canh tân một cách mau chóng, chính phủ nghe đâu vẫn dậm chân tại chỗ. Các tập đoàn nhà nước trung tâm ở Trung Quốc và Ấn Độ - nơi cung cấp việc làm cho khoảng 1/4 đến nửa tỷ lao động trong mỗi tập đoàn – đang bị mắc kẹt trong màng lưới trợ cấp. Nếu không có những biện pháp đổi thay kịp thời những doanh nghiệp này chính là những “quả bom tài chính hẹn giờ” với mối hiểm họa từ thu nhập bê trễ và phí tổn hoạt động khổng lồ. Một khi phát nổ sẽ gây ra tổn thất liên hợp  không lường trước được. Trung Quốctập kết canh tân các doanh nghiệp quốc gia từ những năm 1990 cho đến đầu thế kỷ 21, những cố kỉnh này sẽ không dừng lại. Tháng 11 năm nay, các lãnh đạo khẳng định các lực lượng thị trường đóng vai trò “quyết định” trong nền kinh tế. Tự do hóa tài chính và cải cách lãi suất cũng song song gây sức ép lên kế hoạch cải cách của các doanh nghiệp nhà nước. Chính sách thu hẹp định mức cho vay buộc các ngân hàng quốc gia đang hạn chế các khoản vay ưu đãi cho doanh nghiệp nhà nước. Một đôi công ty SOEs bắt đầu kế hoạch cải tổ nhằm cuốn thêm các nhà đầu tư từ bên ngoài. (Xem thêm: Trung Quốc canh tân 2.0 ) Sinopec – một công ty năng lượng lớn, cho biết họ đang mở cửa kêu gọi các nhà đầu tư vào việc kinh dinh đầy tiềm năng như xây dựng các trạm xăng … CITIC khởi nghiệp như một tập đoàn nhà nước khổng lồ vận hành trên các lĩnh vực ngân hàng, khai thác mỏ và bất động sản. Đây là một trong những doanh nghiệp trọng tâm đã niêm yết trên sàn chưng khoán Hong Kong năm 1990. Khu vực ở Hong Kong đã trải qua thời kỳ khó khăn, biến động và thua lỗ kéo dài. Tuy thế, dưới bộ máy quản lý mới mọi chuyện hình như đã đi vào quỹ đạo. Bây chừ, CITIC đang lên kế hoạch để niêm yết ắt tài sản trong nội địa trị giá 36 tỷ USD vào thị trường Hong Kong. Ban lãnh đạo cho rằng công ty sẽ hoạt động hiệu quả hơn dưới sự giám sát từ các nhà đầu tư quốc tế. Nhận làm báo cáo thuế Bên cạnh Trung Quốc, các quốc gia khác cũng đang có những tín hiệu hăng hái.Việt Namđang cố gắng  cách tân các doanh nghiệp quốc gia một cách toàn diện bằng việc thanh lý các tài sản không hệ trọng và lên kế hoạch cắt giảm khoảng 75% con số này trước năm 2020. Quyền sở hữu tài sản cũng được nới lỏng hơn đối với các nhà đầu tư nước ngoài. ỞẤn Độ, hầu hết các nhà hoạch định chính sách cho rằng việc giải tỏa tập đoàn Năng lượng quốc gia sẽ làm gia tăng cạnh tranh. Tuy vậy, câu hỏi được đặt ra là liệu thực tế sẽ đơn giản như vậy? Yêu cầu tái cơ cấu vốn trong các nhà băng châm ngòi cho một cuộc tranh cãi lớn buộc quốc gia Ấn Độ phải cân nhắc cẩn trọng. Tuy thế, câu hỏi liệu nhà nước nên nhường mọi quyền kiểm soát các doanh nghiệp cho thị trường đang gây bàn cãi khắp mọi nơi. Các biện pháp giải quyết phụ thuộc vào từng ngành công nghiệp cụ thể mà công ty dự. Các ngành công nghiệp “chiến lược” bán độc quyền như truyền tải lưới điện sẽ vẫn đặt dưới sự kiểm soát của chính phủ. Các ngành công nghiệp xúc tiếp trực tiếp với người tiêu dùng và có thị trường khá cạnh tranh sẽ được ứng dụng mô hình của Singapore. Công ty dịch vụ kế toán thuế Temasek– một doanh nghiệp sở hữu bởi nhà nước, nhưng có cổ phần ở nhiều công ty khác bao gồm Sing Tel, ngân hàng DBS, hãng hàng không Singapore Airlines và công ty đóng tàu Neptune Orient Lines. Trong trường hợp này, chính  phủ không có sự can thiệp vào hoạt động quản lý, và các công ty này đều hoạt động rất hiệu quả. Mặc dù có sự liên kết với chính phủ, không thể phủ nhân Temasek là động lực phát triển chủ lực của nền kinh tế. Việc điều hành các doanh nghiệp nhà nước hiệu quả ở một quốc đảo nhỏ như Singapore là một chuyện. Thực hiện điều này ở các nền kinh tế lớn, mang tính đại lục như Trung Quốc và Ấn Độ là điều hoàn toàn khác, đặc biệt khi liên tưởng đến vấn đề quyền lợi. Tuy nhiên, thử thách này hình như còn khó khăn hơn khi đối mặt với hình thức doanh nghiệp phổ quát thứ hai châu Á: các tập đoàn gia đình. Thảo Phương Theo Trí Thức Trẻ/Economist

Tweet

Pin It