Công nhân trên một công trường xây dựng ở Bắc Kinh, Trung Quốc, 20/01/2014. Ảnh: REUTERS/Kim Kyung-Hoon
Sự ngông cuồng của các chính quyền địa phương là nguyên cớ đẩy nợ công của Trung Quốc lên cao. Kịch bản Trung Quốc phá sản chỉ còn là vấn đề thời kì. Hậu quả sẽ tai hại hơn so với khủng hoảng ở Mỹ năm 2008-2009. Phần trang kinh tế của tờ Libération mở ra với bức ảnh tháp Eiffel đồ sộ ngự tọa ngay giữa tại Hàng Châu, thủ phủ tỉnh Chiết Giang – Trung Quốc. Đây là nơi được mệnh danh là một Paris thu nhỏ : Nhà ở được kiến trúc theo mô hình của khu phố Haussmann sang tại Paris, tháp Eiffel, đồi Montmartre, Khải Hoàn Môn. Thông tín viên của tờ báo khai mạc bài viết bằng một câu hỏi : Phải chăng Trung Quốc đang theo chân của Hy Lạp, trở thành một quốc gia nợ nần chồng chất? Tháng trước Viện kiểm toán nhà nước ban bố một bản ít, theo đó tổng nợ công của Trung Quốc đã tăng 400 % trong bốn năm qua : Tỷ lệ nợ công so với GDP của nền kinh tế số 2 trên thế giới đang từ 17 % nhảy vọt lên thành 58 %. Tích chung cả nợ của Nhà nước lẫn tư nhân, thì tỷ lệ này tăng từ 131 % năm 2008 lên thành 215 % vào năm 2013. Đã đành nợ công của Trung Quốc không thấm vào đâu so với Nhật Bản (250 % GDP) hay của Hy Lạp (160 % GDP), nhưng các con số nói trên cho thấy khu vực kinh tế quốc gia Trung Quốc mắc nợ quá nhanh trong thời kì từ 4 đến 5 năm trở lại đây. Các con số nói trên càng đáng quan ngại hơn, khi biết rằng tỷ lệ tăng trưởng của Trung Quốc có thiên hướng giảm sụt. Vì sao nợ công của Trung Quốc lại tăng vọt trong thời kì gần đây ? Tác giả bài báo giải đáp : Đó là do thái độ ngông cuồng, tiêu quá trớn của các chính quyền địa phương. Trong hai năm rưỡi vừa qua, tổng nợ công ở cấp địa phương tăng thêm 67 %, đạt ngưỡng 2.200 tỷ euro. Chỉ cách thủ đô Bắc Kinh có một giờ lái xe, khoảng 3 000 ngôi vi la qua vẫn chưa tìm được chủ. Tại một thành phố khác ở miền đông bắc Trung Quốc thì có tới hàng chục ngàn căn hộ do chính quyền bỏ tiền ra xây để rồi « ngồi trên một núi nợ cao không thua gì dãy Hy Mã Lạp Sơn » ! Thế rồi vùng Nội Mông, tỉnh thành Hàng Châu, hay tỉnh Hồ Nam, chính quyền cũng đang « dở khóc dở cười ». Nơi thì ủy ban dân chúng thành thị không có sáng kiến nào hay hơn là dựng lên một chiếc tháp Eiffel cao 100 mét để phô trương sự phồn thịnh, chỗ thì đầu tư đến 10 triệu đô la để xây một bức tượng hình con cá khổng lồ ngay cổng vào của thành phố. Libération nhận xét : Sự rồ dại đó không chỉ dừng lại ở các tỉnh lẻ, mà đã ngấm vào cả các đô thị lớn từ Bắc Kinh đến Vũ Hán, từ Trùng Khánh tới Quảng Đông … Bây chừ, cứ trên 100 tòa cao ốc đang được xây dựng trên thế giới thì có tới 60 công trình đang mọc lên tại Trung Quốc. Như lời một chuyên gia kinh tế người Mỹ đang làm việc tại Bắc Kinh, Michael Pettis, « một đa số các khoản đầu tư ở Trung Quốc được dùng để xây các tòa cao ốc không người ở, để kiến thiết những trường bay không bóng người tương hỗ hay những nhà máy vô bổ, để rồi nợ nần cứ tăng lên mãi ». Còn theo lời một người trong cuộc thì tình trạng nợ ở cấp địa phương Trung Quốc đã « hoàn toàn ngoài tầm kiểm soát ». Không còn ai nghi về viễn tượng Trung Quốc bị phá sản. Quờ chỉ là vấn đề thời gian. Chuyên gia này nói thêm khi đó thì tác động sẽ còn tai hại hơn so với những gì đã xảy ra tại Mỹ hồi năm 2008/2009. Theo RFI
|